گز اصفهان
یکی از مقصد های مهم گردشگری ایران، شهر زیبای اصفهان، پایتخت فرهنگ و هنر ایران است که هر ساله گردشگران داخلی و خارجی زیادی را پذیرا می باشد. گز، پولکی و نبات از جمله سوغاتی های معروف این شهر هستند. گز اصفهان قدمت بسیار طولانی دارد به طوری که به گفته بعضی از منابع نخستین بار گز در دوران صفویه تولید شده است و ریشه اصلی آن نیز نوع خاصی از شیرینی به نام حلوا چوبه بوده که از سفیده تخم مرغ و شکر به دست می آمد و جهت رفع خستگی و تجدید قوا مصرف می شد و بعدها نوع تکامل یافته آن توسط پادشاهان ایرانی به عنوان پیشکش به دیگر پادشاهان دنیا هدیه داده شد. می توان گفت گز مهم ترین سوغات اصفهان به شمار می آید و هر کسی اصفهان را با این شیرینی می‌شناسد؛ بنابراین اصفهان از مهم‌ترین و بهترین تولید کنندگان گز در کشور است. در حال حاضر۹۰ درصد گز ایران در اصفهان تولید می شود و براساس داده های به دست آمده اخیر، ۴۵۰ واحد تولید گز و ۱۲۰۰ واحد توزیع این شیرینی در اصفهان وجود دارد. این واحدهای تولیدی ۶۵۰ هزار تن گز تولید می‌کنند و آنها را به بازار عرضه می‌کنند.
همچنین گز سنتی ایرانی یکی از قدیمی ترین و خوشمزه ترین شیرینی های جهان نیز محسوب می شود که به نوعی ماده سفید چسبان خوراکی تشکیل شده از بعضی مغریجات مانند پسته ، بادام و گردو و همچنین سفیده تخم مرغ و گلاب، مشهور است و در تهیه آن از هیچ نوع ماده شیمیایی استفاده نمی شود. همچنین نوع دیگری از گز به نام انگشت پیچ به فروش می‌رسد که علاوه بر اینکه خاصیت چسبندگی ندارد، هیچ گونه مغزیجاتی نظیر پسته و بادام نیز در آن وجود ندارد ، به طوری که افراد مسن بتوانند آن را به راحتی میل نمایند.گز یک خوراکی لذیذ است و طعم دلنشین آن با ذائقه عموم مردم سازگار است و هرساله در بسیاری از مهمانی ها به خصوص در دید و بازدید های سال نو، به عنوان یکی از مهم ترین شیرینی های مورد مصرف برای پذیرانی محسوب شده و از آن به شدت استقبال می شود. جالب است بدانید که این شیرینی علاوه بر اینکه بسیار خوشمزه است می تواند در افزایش انرژی بدن، بهبود عملکرد مغز، تقویت حافظه، تقویت بینایی و قوای جنسی، تقویت سیستم ایمنی بدن و بر طرف کردن کم خونی نقش موثری داشته باشد. در ادامه این مقاله در خصوص نحوه تولید گز، انواع آن، چگونگی تشخیص بهترین گز اصفهان و قیمت و خرید گز در اصفهان ، اطلاعات مفیدی را در اختیار شما دوستان عزیز قرار خواهیم داد.
نحوه تولید گز و انواع آن
در اواخر شهریور و اوایل پاییز ، در شهرستان خوانسار و برخی از مناطق چهارمحال و بختیاری ، حشره کوچکی شبیه به زنبور عسل ، روی ساقه یا برگ های درخت گز انگبین که از درختان بومی شمال غربی کوه زاگرس واقع در غرب اصفهان است، نشسته و شهدی را تولید می‌کند که از گذشته تاکنون از این عصاره و شهدهای جمع آوری شده در درست کردن گز استفاده می کنند. اما امروزه به علت کاهش برداشت عصاره درخت گز انگبین گزی که از این طریق درست شود بسیار کم شده و با افزایش قیمت روبه رو بوده است ، برای مثال هر کیلو عصاره گز انگبین در بازار، بسته به کیفیت آن بین ۱۸۰ تا ۲۲۰ هزار تومان است که بیشتر در گز صادراتی اصفهان و گزهای سفارشی استفاده می‌شود و در گزهای رایجی که برای مهمانی ها و مجالس به صورت متداول خریداری و مصرف می شوند به جای گز انگبین از دیگر انگبین ها مثل انگبین علفی، ترنجبین ، شیر خشت و عسل استفاده می کنند. انواع و اقسام گز با اشکال و ترکیبات مختلف وجود دارد که درصدهای مختلفی از بادام و پسته و دیگر مغزیجات را شامل می شود و بیشترشان به رنگ سفید هستند مگر اینکه با اضافه کردن زعفران و سایر ادویه ها و مغزیجات ، رنگ معمول آنها تغییر یابد. عطر و طعم لذیذ گز به خودی خود کافی است، اما برخی از عصاره های غنی دیگر می تواند مزه آن را جالب تر نماید. ویژگی های انواع مغزها شامل مغز بادام، مغز پسته، مغز فندق و دیگر مغزها که در تهیه گز از آنها استفاده می شود، باید با استانداردهای ملی در نظر گرفته شده برای آن مطابقت داشته باشد. همچنین باید میزان درصد مغز به کار برده شده در گز بر روی بسته بندی فرآورده، درج گردد. به عنوان مثال میزان درصد بادام و پسته به کار رفته در گز اصفهان عموما ۱۸، ۲۸ ، ۳۳، ۳۸و۴۲ درصد است. لازم به ذکر است چنانچه مغز بادام و یا مغز فندق در تهیه گز به کار برده شود برای داشتن طعمی دلنشین و به یاد ماندنی باید پیش از مصرف بو داده شود.
در بهترین گز اصفهان ، میزان آلودگی مغزهای مورد مصرف در این محصولات به آفلاتوکسین، در حد مجاز بوده و کلیه حدود مجاز تعیین شده و مندرج در استاندارد ملی ایران ، رعایت شده است. هم اکنون انواع مختلف این محصولات به دو صورت بسته بندی شده یا بدون بسته بندی با نام های گز لقمه ای، گز برشی ، گز آردی، گز سکه ای، گز پسته ای، گز بادامی، گز انگشت پیچ و دیگر گزها در سایر فروشگاه های معتبر اصفهان موجود هستند. قیمت گز در اصفهان و همچنین شهرهای دیگر با توجه به کیفیت و اصلی بودن گز انگبین و میزان درصد مغزیجات به کار رفته در آن متفاوت است و آنچه که مسلم است با افزایش کیفیت انگبین و همچنین افزایش میزان پسته، بادام و یا فندق در ترکیبات گز قیمت آن نیز افزایش می یابد، بنابراین با توجه به آنچه که گفته شد قیمت آن بین۲۰هزار تومان تا ۵۰ هزار تومان و یا بیشتر خواهد بود. به گفته خیلی ها نشانه های یک گز خوب نرم بودن و در عین حال ترد بودن آن است که برای خرید چنین گزی باید به فروشگاه های قدیمی و معتبر و برندهای با تجربه و معروف سر بزنید چرا که آنها قطعا امتحان خود را پس داده اند و برای جلب رضایت مشتری و وفادار ماندن آنها از فروش گز بد و بی کیفیت خودداری می کنند اینگونه برندها در استفاده از مغز پسته و بادام در ترکیبات گز نیز کم نخواهند گذاشت.
صادرات گز
گز صادراتی و مرغوب ایران در حال حاضر به بیش از ۶۵ کشور دنیا صادر می شود و چندین سال است که صادرات این محصول بیشتر از ۲۰ درصد افزایش داشته است و علت آن هم به کارگیری فناوری های روز دنیا و آموزش تخصصی و علمی در بخش تولید و تامین میزان گز مورد نیاز دیگر کشورها بوده و موجب شده این محصول جایگاه مناسبی را در بخش صادرات غیر نفتی کشورمان به دست آورد. همچنین تنوع کشورهای مقصد شاخص مهمی در طبقه بندی ارزش و اهمیت صادرات این محصول است، ارزش غذایی بالای این محصولات، عدم استفاده از مواد شیمیایی و تولید محصول کاملا طبیعی و ارگانیک با در نظر گرفتن تمامی شرایط و استانداردهای شناخته شده بین المللی از دلایل موفقیت کارخانجات معتبر تولید کننده گز ایران در زمینه صادرات این محصول است. آنچه که مسلم است ذائقه بسیاری از کشورهای مقصد صادرات گز در خوردن مواد غذایی با ذائقه ما ایرانی ها متفاوت است، بنابراین راه یافتن به این بازار بسیار حائز اهمیت بوده و نیازمند دقت و تخصص کافی خواهد بود، مسئله دوم این است که قوانین و مقررات وارداتی این کشورها به ویژه در زمینه موادغذایی بسیار کنترل شده و سختگیرانه است چرا که بسیاری از کشورهای پیشرفته غربی از نظر استانداردهای غذایی در بالاترین سطح قرار دارند، بنابراین برای صادرات گز به این کشورها باید تمامی شرایط بهداشتی و کنترلی و گواهی های بین المللی معتبر را دریافت کرد.
